Een verlies nu, kan grote gevolgen hebben voor volgende generaties

Een ouderhart zal altijd groter moeten zijn dan een gebroken hart.

Een echtscheiding is een verlies. Iets kwijtraken wat er was. De verbinding waar je ooit zeker van bent geweest, maar niet meer kan blijven bestaan.

Als mens willen we ons verbinden. En als dat in gevaar is, om welke reden ook, dan gaat ons overlevingsmechanisme met ons aan de haal. Dat is een gegeven!

Met als gevolg dat alles wat je ooit hebt meegemaakt er toe doet. Je wordt niet alleen in het hier en nu aangezet. Ook je verleden krijgt ineens weer een prominente rol in je onderbewuste brein en zijn. Hoe reageerde je toen op gevaar, verlies, miskend zijn, je eigen onvermogen, geen controle hebben? Wat waren toen jouw emoties en hoe heb je geleerd om daarmee om te gaan?

Jouw verleden heeft invloed op hoe jij hier, nu omgaat met het verlies van je partner. Hoe groot is je veerkracht, je vermogen om tegenslag te kunnen overkomen? Hoe groot is je zelfinzicht, je vermogen om te onderkennen wat jouw rol is binnen de relatie die nu ten einde is? Hoe groot is je natuurlijk ouderschap, je vermogen om te weten dat jouw gebroken hart, niet het gebroken hart van jouw kinderen is?

In de afgelopen jaren heb ik veel gebroken harten meegemaakt als therapeut. Veel emoties van verdriet, woede, walging en gevoelens van onmacht, frustratie en machteloosheid. Emoties en gevoelens die natuurlijk zijn bij een verlies van wat er is geweest en niet meer terugkomt. Een onverdraaglijke pijn die je tegenkomt als de partnerverbinding verbroken wordt.

Wat ik tegelijkertijd meemaak en met zorg steeds meer ervaar in mijn praktijk is dat het verlies van een partner zoveel impact heeft op degene die verlaten is, dat dit verlies gedragen wordt door de kinderen. Het gebroken hart van een vader of moeder wordt het gebroken hart van een kind. En de verlaten ouder niet meer bij machten is om zijn of haar partnerrol los te zien van het ouderschap.

Sterker de kinderen worden de partner. 

Wat een terugkerend patroon is, is dat de verbinding van de ex partner wordt ‘ingeruild’ voor de verbinding met het kind of de kinderen. Het verlies wordt niet gedragen maar ‘opgevuld’ door een ‘verheven’ relatie tussen ouder en kind. Het kind, kinderen vullen het gat van de ontkoppeling van de ex partner in, als zijnde dezelfde rol. Zij worden die gesprekspartner van zorgen, behoeften en het klankbord.

Hoe groter het miskende gevoel bij een verlaten partner, hoe groter de kans dat de kinderen die erkenning moeten vervullen. Hoe groter de kans dat deze kinderen belast worden met het innemen van een partnerrol. En geen kind meer kunnen zijn.

Wat ik zie bij deze kinderen is dat zij alleen nog in het hier en nu zijn. Zonder historie maar ook zonder vergezicht, een perspectief. Zij zijn niet alleen gevangen binnen de loyaliteit tussen hun ouders maar zijn tevens gestaakt in hun ontwikkeling. Zij torsen het gebroken hart van hun vader of moeder met zich mee die hen hebben ‘gearresteerd’ in hun verdriet en zijn daardoor onvermogend geworden om op eigen wijze te kijken naar hun moeder of vader die ‘achter tralies’ toekijkt.

De te herkennen blauwdruk is: Bij beëindiging van de relatie, dat er een dader versus slachtoffer patroon is ontstaan. Waarbij de verlaten partner niet bij machte is om vanuit haar of zijn autonome positie de verantwoordelijke rol als ouder te kunnen realiseren. Een rol die zorgt dat de kinderen buiten de echtelijke emoties blijven en ruimte biedt aan de kinderen om zich te kunnen uiten zonder daar het eigen (partner)gevoel boven op te leggen.

En dat de partner die de relatie heeft beëindigd vaak gebukt gaat onder schuldgevoelens. Zelfs zo schuldig dat hij of zij niet meer in staat is om vanuit het natuurlijk ouderschap te kunnen handelen, grenzen te stellen en op te staan voor de kinderen.

Het slachtofferschap van de ouder die verlaten is, leidt in dit geval tot passief agressief gedrag. De ouder met het schuldgevoel weet vaak niet hoe hier mee om te gaan. Daar komt bij dat in de meeste gevallen waarbij dit patroon gaande is en de kinderen zich afkeren van één van de ouders dat deze verlaten ouder in het ouderlijke huis blijft. Wat een makkelijke stempel drukt op de ouder die het huwelijk beëindigt: “Jij gaat dus verlaat.” En deze regel kan zomaar in een kinderbrein vast komen te zitten.

En kinderen willen nooit verlaten worden. 

Bij echtscheiding is het zo ongelooflijk belangrijk dat de historie van clienten helder is, echtelijke patronen duidelijk en hoe de kwetsuren van het verlies worden geïncasseerd. Om te voorkomen dat een ouder de ruimte ervaart om als slachtoffer verder te gaan en zijn of haar kinderen hiervoor te offeren.